ماه مبارک رمضان، فرصتی ارزشمند و مغتنم برای تهذیب و پالایش روح و روان انسانی است. ماه سلوک و زدودن زنگارهای شیطانی از آیینه دل و برافروختن چراغ معرفت در شبستان وجود است، گاه تلاوت و تدبّر و هنگامه دعا خواندن و تحوّل است. عاشقان کوی دوست در این ماه، مهر صیام بر لب می زنند و آتش محبّت در قلب مشتعل می سازند و با گام نهادن بر نردبان کمال و فضیلت، پلّه پلّه به معبود و معشوق خویش نزدیک تر می شوند. انسان روزه دار در این ماه مهمان حضرت دوست است و سفره ای از رحمت و مغفرت در پیش روی وی گشوده شده است. در ماه مبارک رمضان، عشّاق از سفره پرفیض الهی، بهره مند می شوند و مشام جان را با عطر عبادت و معنویت می نوازند .
آثار و برکات روزه
در وصف روزه و آثار آن گفته اند: روزه برای انسان، حکمت به ارمغان می آورد؛ روزه، قلب را از وسواس حفظ می کند؛ روزه، تقرّب به خداست؛ روزه، نیاز به مردم را کم می کند؛ روزه، نور، برهان، شفا و رحمت را در پی دارد؛ روزه، سبب شناخت عیوب نفسانی است؛ روزه، مانع تأثیر شیطان بر آدمی است؛ انسان به وسیله روزه، آنچه را که تاکنون نمی فهمید می فهمد و آنچه را که نمی دید می بیند .
مقام روزه دار
امام صادق(ع) در رابطه با صبر روزه دار می فرماید: هیچ روزه داری نیست که بر گروهی که مشغول غذاخوردن هستند، حاضر شود مگر اینکه اعضا و جوارح او، تسبیح پروردگار می کنند و ملائکه بر او درود و رحمت می فرستند که درود ملائکه نیز به معنای استغفار است .
عید یک ماهه
مقام معظم رهبری حضرت آیت ا... خامنه ای در رابطه با اهمیت و فضیلت ماه مبارک رمضان می فرمایند :
شروع ماه مبارک رمضان، در حقیقت عید بزرگی برای مسلمانان است و جا دارد که مؤمنین، ورود این ماه را به هم تبریک بگویند و یکدیگر را به استفاده هرچه بیشتر از این ماه توصیه کنند. چون ماه ضیافت الهی است. در این ماه فقط مؤمنین و کسانی که اهل ورود در این ضیافت اند بر سر سفره پروردگار منّان و کریم می نشینند. این، غیر از سفره عام کرم الهی است که همه انسانها، بلکه همه موجودات عالم از آن بهره مندند .
این، سفره خواص و ضیافت خاصان پروردگار است .
ایشان همچنین در فراز دیگری از سخنانشان در زمینه ضرورت بهره گیری از وضعیت استثنایی و ارزشمند ماه رمضان می فرمایند: ماه رمضان را مغتنم بشمارید. این روزها با روزه داری و این شبها را با ذکر و دعا به سر ببرید. فصل دعا، همین ماه مبارک است. رابطه دعا، رابطه قلبی شما با خداست. دعا یعنی خواستن و خدا را خواندن، خواستن یعنی امیدواری. تا امید نداشته باشید، از خدا چیزی را درخواست نمی کنید. به برکت دعا، جامعه با نشاط و اهل حرکت می شود .
عاشق عبادت
در حالات عالِم یگانه و فقیه فرزانه حضرت آیت الله العظمی بروجردی آمده است که آن اندیشمند گرامی به ماه مبارک رمضان و فریضه ارجمند روزه، علاقه فراوانی داشت. به همین دلیل در این ماه هرگز حاضر به مسافرت و برهم زدن عبادت خود نشده و روزه خود را افطار نمی کردند. این عشق و علاقه سبب شده بود تا آن مجتهد بزرگ حتی در دوران پیری نیز روزه بگیرد .
ماه ضیافت و مهمانی
امام خمینی(ره) درباره اهمیت ماه مبارک رمضان می فرمایند :
در ماه رمضان، خدای تبارک و تعالی شما را دعوت به مهمانی خودش کرده است، توجه کنید که به آداب ماه مبارک عمل کنید، یعنی آداب روحی اش. فقط دعا نباشد ـ بلکه ـ دعا به معنای واقعی اش باشد. خواندن خدا و تذکرخدا به معنای واقعی، آن تذکری که نفوس را مطمئن می کند .
این ضیافت خدا را قدر بدانید، این ضیافت خیلی لطافت و ظرافت دارد. این را ما باید قدر بدانیم. این ادعیه ای که در ماه مبارک رمضان و در ماه شعبان وارد شده است اینها راهبر ماست به مقصد ـ دعا ـ به تعبیر شیخ ما ـ رحمه الله ـ قرآن صاعد است .
ماه رمضان، ماه احیای قرآن
ماه مبارک رمضان افزون بر همه آثار و برکات روحانی و ملکوتی اش، فرصت مغتنمی برای احیای نقش و جایگاه قرآن در زندگی اجتماعی، و اصلاح و تحکیم بنیان های فکری و فرهنگی جامعه اسلامی است. متأسفانه قبل از پیروزی انقلاب، مردم کشور ما به دلیل فاصله گرفتن از مکتب آسمانی قرآن، در وضعیت فرهنگی آشفته و متزلزلی به سر می بردند؛ با پیروزی انقلاب و بازگشت دوباره به سوی قرآن، زمینه های تحوّل در همه ابعاد نظام فرهنگی کشور فراهم آمد و مفاهیم و تعالیم قرآنی در تمامی ارکان نظام اسلامی جریان یافت. در شرایط کنونی جامعه اسلامی ما در پرتو آیات نورانی و هدایت بخش این کتاب آسمانی به غنای فرهنگی شگفت انگیزی دست یافته و حیات معنوی در آن به نحو قابل توجهی توسعه یافته است .
حلقه های انس در ماه مبارک
در کشور ما و نیز در تمام ممالک اسلامی، ماه مبارک رمضان یادآور خاطره های شیرین برپایی جلسات قرائت قرآن و انس با این کتاب جاودانی است. در طول این ماه حلقه های انس با قرآن را در هر مسجد و مدرسه و کوی و برزن می توان مشاهده کرد که در آن پیر و جوان و کودک و نوجوان، با آهنگی دلربا به تلاوت کلام اللّه مجید می پردازند و فضای کشور را عطرآگین می سازند. تجربه های شخصی بسیاری از افراد و بزرگان جهان اسلام حکایت از آن دارد که این محافل انس قرآنی، نقش بسیار عمیق و سازنده ای در شکل گیری شخصیت مذهبی آنان داشته و پایه های ایمان و عشق و علاقه آنان به اصول دینی و ارزش های آسمانی در همین مجالس، استوار شده است .
